"จะทำอย่างไร? หากคุณมีเวลาเพียง 3 ชั่วโมง" หากคุณต้องประสบภาวะที่เรียกว่า "หลอดเลือดในสมองอุดตันเฉียบพลัน" คุณมีเวลารักษาชีวิตของตนเองเพียง 3 ชั่วโมงเท่านั้น! โรคหลอดเลือดสมอง หรือโรคอัมพฤกษ์ หรืออัมพาต มีสาเหตุสำคัญ 2 ประการ คือหลอดเลือดในสมองตีบ หรืออุดตัน (พบประมาณ 70%) และเลือดออกในสมอง (พบประมาณ 30%)
จากสถิติของกระทรวงสาธารณสุขพบว่า จากสถิติแล้วคนไทยป่วยด้วยโรคหลอดเลือดสมองอุดตันประมาณ 250,000 รายต่อปี และมีผู้เสียชีวิตด้วยโรคดังกล่าวประมาณ 50,000-60,000 รายต่อปี ทั้งยังได้รับการรักษาได้ทันเวลามีเพียงร้อยละ 1.96 เท่านั้น
โดยทางโรงพยาบาลรามคำแหง ได้ให้ข้อมูลว่า เมื่อเกิดอาการโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน ผู้ป่วยต้องได้รับการรักษาภายใน 3 ชั่วโมง เพื่อฉีดยาละลายลิ่มเลือด หรือการขยายหลอดเลือดสมอง ผู้ป่วยก็มีอายุยืนยาวต่อไปและลดอัตราภาวะทุพพลภาพให้ผู้สูงอายุอีกด้วยสัญญาณเตือนที่ต้องรีบนำผู้ป่วยไปปรึกษาแพทย์ทันที โดยมีอาการดังนี้ 1.แขนขาอ่อนแรงซีกใดซีกหนึ่ง 2.แขนขาชาซีกใดซีกหนึ่ง 3.ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด 4.ตามัว หรือตามองไม่เห็นข้างใดข้างหนึ่งหรือเห็นภาพซ้อนสองทันทีทันใด 5.ปวดศีรษะรุนแรง เฉียบพลันและ อาเจียนพุ่ง 6.เวียนศีรษะอย่างรุนแรง เดินเซ เสียการทรงตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเกิดร่วมกับอาการอื่นๆ ข้างต้น อาการเตือนของภาวะสมองขาดเลือดนี้อาจเกิดขึ้นซีกใดซีกหนึ่งของร่างกาย หรือเกิดทั้ง 2 ซีกพร้อมกันได้ จะทำการรักษาอย่างไร
ทั้งนี้ เทคโนโลยีการรักษาโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต เฉียบพลัน ในปัจจุบันได้แก่ 1.การตรวจด้วยเครื่องคลื่นแม่เหล็ก ไฟฟ้า (MRI) ซึ่งสามารถบอกสมองขาดเลือดได้ดี 2.การตรวจด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สามารถบอกเส้นเลือดในสมองแตกได้ดี 3.การฉีดสีเข้าหลอดเลือดแดงที่คอ สามารถบอกว่ามีเส้นเลือดโป่งพอง หรือเส้นเลือดผิดรูป ด้วยเครื่อง Cath Lab ได้ประโยชน์จากการมองเห็นภาพหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยได้ในแบบ 3 มิติ 2 ระนาบ ซึ่งทำให้ได้ภาพเสมือนจริง ช่วยให้เห็นพยาธิสภาพของสมองได้อย่างชัดเจนและส่งผลให้เพิ่มความแม่นยำในการรักษายิ่งขึ้น
ปัจจุบันมีวิธีการรักษาภาวะหลอดเลือดสองอุดตันเฉียบพลัน โดยที่ผู้ป่วยไม่ต้องผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะเช่นในอดีต เทคโนโลยีใหม่นี้คือ การใส่สายสวนเข้าที่ขาหนีบ เพื่อฉีดสีดูบริเวณที่อุดตัน หรือตีบ จากนั้นแพทย์จะทำการรักษาภาวะดังกล่าวผ่านทางสายสวน
สำหรับในกรณีพบว่าการอุดตันเกิดจากการมีลิ่มเลือดไปอุดไว้ แพทย์จะฉีดยาละลายลิ่มเลือดเพื่อให้ลิ่มเลือดเล็กลง หรือสลายตัวไป เส้นเลือดดังกล่าวก็สามารถนำเลือดไปเลี้ยงสมองได้ตามปกติ หรือหากพบว่าสาเหตุเกิดจากการตีบ ของผนังภายในหลอดเลือด แพทย์ก็สามารถใช้บอลลูนหรือตาข่ายลวดเพื่อถ่างขยายผนังภายในหลอดเลือดที่ตีบให้กว้างขึ้น
อย่างไรก็ตาม การรักษาผู้ป่วยหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน ให้ได้ผลดี และลดต้นเหตุของการเป็นอัมพาตนั้น ต้องอาศัยความพร้อมของเทคโนโลยีในการรักษา ด้วยอุปกรณ์หรือเทคนิคที่เหมาะสมและยาที่มีประสิทธิภาพ ตลอดจนแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เป็นปัจจัยที่สำคัญของผลการรักษาโรคหลอดเลือดสมองอุดตันเฉียบพลัน
ทั้งนี้ หากมีอาการที่กล่าวมาข้างต้น..ไม่ควรนิ่งนอนใจให้รีบมาพบแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจอย่างละเอียดเป็นดีที่สุด