เชื่อว่าหลายคงรู้จัก “รังนก” ที่สามารถนำมารับประทานได้เป็นอย่างดี เนื่องจากถือว่าเป็นอาหารที่มีคุณค่าเป็นที่นิยมของคนจีนมาเป็นเวลานานนับพันปี ได้รับการขนานนามว่า “คาเวียร์แห่งตะวันออก (Caviar of the East)” รังนกเป็นผลผลิตที่ได้จากน้ำลายของนกนางแอ่น มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Aerodramus fuciphagus แต่ก็แน่นอนคงต้องมีหลายคนสงสัยเหมือนกันว่า การรับประทานรังนก ที่มีราคาค่อนข้างสูง มันจะมีประโยชน์อะไรต่อสุขภาพของเราได้จริงหรอ
นพ.ไพศิษฐ์ ตระกูลก้องสมุท Clinical Nutrition (UCL), American Board Anti-aging Medicine อธิบายว่า รังนกแท้ที่คุณภาพดีที่สุดคือ รังนกแท้ สีเหลืองทองจากถ้ำธรรมชาติที่เก็บครั้งแรกของปี เพราะรังนกจะมีขนาดใหญ่ เนื้อหนา มีสิ่งเจือปนน้อย อุดมไปด้วยสารอาหารต่างๆ รังนกประกอบด้วย ไกลโคโปรตีน (คาร์โบไฮเดรตเชื่อมต่อกับโปรตีน) โปรตีน คาร์โบไฮเดรต กรดอะมิโนจำเป็นหลายชนิด เช่น ทรีโอนีน ทริปโตแฟน ซีสตีน และไทโรซีน มีแร่ธาตุหลากหลายได้แก่ แคลเซียม แมกนีเซียม ฟอสฟอรัส โซเดียม โพแทสเซียม
โดยงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์พบว่ารังนกมีประโยชน์ต่อร่างกายหลายด้าน ได้แก่ 1. รังนกดีต่อผิวพรรณ รังนกมีโปรตีนแบบพิเศษที่มีโครงสร้างเหมือนกับอีพิเดอร์มอล โกรท แฟคเตอร์ (Epidermal Growth Factor หรือ EGF) ซึ่งตามธรรมชาติแล้ว EGF ช่วยสร้างเซลล์ผิวใหม่ทดแทนเซลล์เก่าที่เสื่อมสลาย ช่วยซ่อมแซมเซลล์ผิวที่ถูกทำลาย ช่วยให้ผิวพรรณสดใส ดูอ่อนกว่าวัย นอกจากนั้นยังพบว่ารังนกมีไกลโคโปรตีนที่ประกอบด้วยน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยวที่มีคาร์บอนจำนวน 9 อะตอมที่ชื่อว่า “เอ็น-อะซิทิลนิวรามินิค แอซิด (N-acetylneuraminicacid หรือ NANA)” เป็นส่วนประกอบ จากการศึกษาในห้องแล็บพบว่า NANA (นานา) หรือ “กรดไซอะลิค (sialic acid)” ช่วยยับยั้งกระบวนการสร้างเม็ดสีเมลานินของเซลล์ผิวหนังโดยช่วยยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ไทโรซิเนส ซึ่งเอนไซม์ไทโรซิเนสเป็นสาเหตุของการเกิดเม็ดสีเมลานิน และความหมองคล้ำของผิว
2.รังนกดีต่อระบบภูมิคุ้มกัน รังนกมีฤทธิ์ยับยั้งการติดเชื้อไวรัสโดยสารออกฤทธิ์ที่ชื่อว่า “NANA (นานา) หรือ กรดไซอะลิค (sialic acid)” สารนี้จะจับเชื้อไวรัสและยับยั้งการเกิดฮีแมกกลูติเนชัน (เป็นการจับกันระหว่างฮีแมกกลูตินินของไวรัสกับตัวรับที่ผิวเซลล์ทำให้ไวรัสเข้าสู่เซลล์) จึงช่วยป้องกันการติดเชื้อไวรัสต่างๆ เช่น ไวรัสไข้หวัดใหญ่ไกลโคโปรตีนในรังนกยังช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย โดยช่วยกระตุ้นการแบ่งเซลล์ของเม็ดเลือดขาวลิมโฟไซต์และกระตุ้นการหลั่งสารภูมิต้านทานต่างๆ ได้แก่ อิมมูโนโกลบูลินเอ (IgA) ซึ่งเป็นแอนติบอดีหลักบริเวณเยื่อบุทางเดินอาหารและทางเดินหายใจ, อิมมูโนโกลบูลินเอ็ม (IgM) และอิมมูโนโกลบูลินจี(IgG) ซึ่งเป็นแอนติบอดีในเลือดรังนกจึงช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ช่วยป้องกันการติดเชื้อ ดีต่อระบบทางเดินหายใจ บรรเทาอาการหวัดและภูมิแพ้
3.รังนกดีต่อระบบประสาท การศึกษาในระดับโมเลกุลและในสัตว์ทดลองพบว่า กรดไซอะลิค (sialic acid) เป็นส่วนประกอบหลักของสารในกลุ่มไกลโคไลปิดที่เป็นองค์ประกอบของแกงกลิโอไซด์ ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของสมอง ช่วยเพิ่มความจำมีคุณสมบัติช่วยลดการอักเสบของระบบประสาท
ทั้งนี้ เมื่อความนิยมรังนกในตลาดมีเพิ่มมากขึ้น ทำให้มีผู้ผลิตรังนกปลอม (ผลิตจากยางไม้คารายาที่มาจากต้นสุพรรณิการ์) เลียนแบบรังนกแท้ออกมาในท้องตลาดเนื่องจากรังนกแท้และรังนกปลอมมีลักษณะภายนอกที่คล้ายคลึงกันมากจนไม่สามารถแยกความแตกต่างได้จากการสังเกต สามารถแยกได้จากการตรวจสอบในห้องปฏิบัติการด้วยวิธีทางเคมีและเทคนิคอินฟราเรดสเปกตรัม เพราะฉะนั้นการจะเลือกรังนกแท้สำหรับบริโภคควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่น่าเชื่อถือ เพื่อให้ได้ประโยชน์อย่างแท้จริง