ผักตบชวา 1 ต้นสามารถขยายได้ 300 ต้น ภายในระยะเวลา 1 เดือน จัด เป็นวัชพืชที่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการทำ ลาย แม้ที่ผ่านมาจะนำไปแปรรูป เป็นเฟอร์ นิเจอร์เครื่องจักสาน แต่ก็ไม่สามารถ แก้ปัญหาผักตบชวาให้หมดไปจากแม่ น้ำลำคลองได้หมด โดยเฉพาะหมู่บ้าน วังผาง ตำบลวังผาง อำเภอเวียง หนอง ล่อง จังหวัดลำพูน ที่เป็นอีกชุมชนหนึ่ง ที่มีบ้านติดอยู่กับแม่น้ำปิง โดยชาวบ้าน ในหมู่บ้านต้องเสียเวลาและเสียเงินในการกำจัดผักตบชวาเป็นจำนวนมาก เนื่อง จากผักตบชวาส่งผลต่ออาชีพเลี้ยงปลา ในกระชัง ทำให้ออกซิเจนในน้ำเหลือน้อย เกิดน้ำเน่าเสีย ทั้งยังขึ้นขวางทาง ไหลของน้ำทำให้เกิดปัญหาน้ำท่วม
จากสภาพปัญหาดังกล่าวทำให้น้องนักศึกษาชั้นปีที่ 3 สาขาการจัดการทั่วไป คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัย แม่โจ้ จังหวัดเชียงใหม่ รวมกลุ่มกันช่วยคิดวิธีการกำจัดและลดปริมาณของ ผักตบชวาลง โดยได้ช่วยกันคิดและทด ลองหลายอย่าง จนมาสรุปตรงที่แนว คิดการนำผักตบชวามาอัดแท่งทำเป็นถ่านใช้ในการหุงต้ม เนื่องจากทางมหาวิทยาลัยมีการผลิตถ่านอัดแท่งอยู่แล้ว จึงนำแนวคิดไปต่อยอด ทดลอง จนสำเร็จ และส่งโครงการผักตบชวา วัชพืช ไร้ค่า พัฒนาเศรษฐกิจชุมชน เข้าร่วมประกวด "โครงการกรุงไทย ต้นกล้าสีขาว" ประจำปี 2555 ภายใต้ทีม Inspiration of weed ที่หมายถึงแรงบันดาลใจจากวัชพืช ซึ่งมีสมาชิกในทีมประกอบ ไปด้วย นายจักรพันธ์ เลี่ยวเจริญสิริชัย นางสาวณัฐพร วงศ์ประสิทธ์ นางสาว ธิดารัตน์ วาทกิจ นายชัชชัย ภมรจันทร์ และ นางสาวชาริณี ยอดดี
"น้องบาส" นายจักรพันธ์ เลี่ยวเจริญสิริชัย หัวหน้าทีมเล่าถึงที่มาของถ่านผักตบชวาอัดแท่งให้ฟังว่า เนื่องจากต้อง การช่วยลดปริมาณผักตบชวาที่มีจำนวนมากในแม่น้ำปิง ส่งผลให้น้ำเน่าเสีย น้ำขาดออกซิเจน ส่งผลต่อการเลี้ยงปลาในกระชังของหลายชุมชน นอกจากนี้ยังขวาง ทางไหลของน้ำและอาจทำให้เกิดปัญหาน้ำท่วม จึงได้ร่วมกันคิดค้นวิธีการกำจัดและ แปรรูปผักตบชวาที่ไร้ค่าให้มีประโยชน์เพื่อ ช่วยลดปริมาณของผักตบชวาลง จนได้ไอเดียว่าน่าจะนำไปทำเป็นถ่านอัดแท่งได้ โดยได้แนวคิดและแรงบันดาลใจจากการที่มหาวิทยาลัยได้ทำถ่านอัดแท่งอยู่ก่อนแล้ว จึงดัดแปลงวัตถุดิบจากไม้มาเป็นผักตบชวา ซึ่งผลลัพธ์ที่ได้เกินคาดเพราะถ่านจากผักตบชวาอัดแท่งสามารถใช้งานได้จริงและให้พลังงานความร้อนที่ยาวนาน กว่าถ่านไม้ธรรมดาทั่วไปอีกด้วย
น้องบาสให้ข้อมูลว่าผักตบชวาสดปริมาณ 1,000 กิโลกรัม จะได้ผักตบชวา อัดแท่งน้ำหนักประมาณ 775 กิโลกรัม โดยมีขั้นตอนในการทำที่ไม่ยากดังนี้ ขั้นตอนแรกนำผักตบชวาที่เก็บได้มาสับละเอียด หรือนำเข้าเครื่องย่อยปุ๋ยพืชสด เพื่อเป็นการประหยัดเวลาและสะดวก หลังจากนั้นนำผักตบชวาที่ย่อยแล้วตากแห้งประมาณ 5-10 วัน แต่ถ้าต้องการประหยัดเวลาสามารถใช้เครื่องอบโดยอบ ในอุณหภูมิ 80 องศาเซลเซียส นาน 12 ชั่วโมง จะได้ผักตบชวาที่แห้งสนิท จากนั้นก็นำผักตบชวาที่แห้งสนิทแล้วมาผสมน้ำกับแป้งมันสำปะหลังในสัดส่วน ผักตบชวา 10 กิโลกรัม น้ำ 1 ลิตร แป้งมันสำปะหลัง 1 กิโลกรัม แล้วคนให้เข้ากัน เสร็จ แล้วก็นำผักตบชวาที่ผสมน้ำและแป้งมันสำปะหลังมาอัดในท่อ PVC ตามขนาดที่ต้องการ หรือถ้าหากใครมีเครื่อง อัดก็สามารถนำเข้าเครื่องอัดแท่งได้ หากมีปริมาณมาก จะช่วยประหยัดเวลา เมื่อได้ผักตบชวาอัดแท่งแล้ว ให้นำไปตากให้แห้งประมาณ 1-2 วัน หลังจาก นั้นนำมาเผาแบบภูมิปัญญาชาวบ้าน โดย ใช้แกลบแก่เผาถ่านประมาณ 1 วัน เมื่อ เผาเสร็จก็จะได้ถ่านผักตบชวา 500 กิโลกรัม นำไปบรรจุภัณฑ์ชะลอมละ 500 กรัม จะได้ถ่านผักตบชวาทั้งหมด 1,000 ชะลอม ขายชะลอมละ 10 บาท ก็จะได้เงิน 10,000 บาท เมื่อหักต้นทุน ค่าใช้จ่ายประมาณ 5,000 บาท ก็จะมีกำไร 5,000 บาท
สำหรับใครที่สนใจอยากเรียนรู้วิธี การทำถ่านผักตบชวาอัดแท่ง สามารถ เข้าไปศึกษาและขอข้อมูลได้ที่ทำการผู้ใหญ่บ้าน ชุมชนบ้านวังผาง อำเภอเวียงหนองล่อง จังหวัดลำพูน หรือเข้า ไปชมตัวอย่างของถ่านผักตบชวาอัดแท่งได้ที่ http://www.facebook.com/BatteryPhakTb หรือติดต่อน้องๆ จาก มหาวิทยาลัยแม่โจ้ได้ที่ น้องบาส จักรพันธ์ โทร. 083-1575109 หรือ โครงการกรุงไทยต้นกล้าสีขาว โทร. 0-2208-8674-6