พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ใหญ่ องค์ที่ได้นำภาพมาให้ท่านได้ชมกันในวันนี้ เป็นพระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ใหญ่อีกแม่พิมพ์หนึ่งที่มีขนาดเขื่องกว่าแม่พิมพ์อื่นๆ พระพิมพ์นี้จะมีค่อนข้างน้อย ของปลอมเลียนแบบไม่ค่อยได้พบเห็น จึงเป็นที่นิยมกันสำหรับเซียนพระรุ่นเก่า จะชอบพิมพ์นี้กันมาก อาจเป็นเพราะว่า พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์นี้ มีขนาดใหญ่ และส่วนมากจะมีความหนาด้วย จึงดูแข็งแรง สง่าผ่าเผย ทรงอำนาจบารมี เหนือกว่าพระพิมพ์ใหญ่พิมพ์อื่น ก็เป็นได้
พระพิมพ์นี้ มีเส้นซุ้มครอบคลุมพื้นที่ภายในซุ้มมากกว่าพิมพ์อื่น ซึ่งเป็นเอก-ลักษณ์อย่างหนึ่งของพระพิมพ์นี้ องค์พระและส่วนที่เป็นฐาน 3 ชั้นจะใหญ่และหนา พระเกศสั้น เอียงไปทางด้านซ้ายเล็กน้อย จึงทำให้พระองค์นี้ เป็นพระที่เรียกว่า "พระถูกพิมพ์"
มาพิจารณาดูเนื้อหามวลสาร ก็จะมีความรู้สึกได้เลยว่า เนื้อมวลสารแบบนี้แหละ คือเนื้อของพระสมเด็จวัดระฆังแท้ เพราะจะมีความแน่น หนึกนุ่ม มีคราบขาวที่สว่างตา ดูมีสง่าราศี สมกับเป็นพระสมเด็จวัดระฆังแท้ๆ และไม่เคยเห็นพระที่มีเนื้อหามวลสารแบบนี้มาก่อนในบรรดาพระปลอมแปลงเลียนแบบ พิจารณาธรรมชาติและความเก่าบนองค์พระ ก็จะพบว่า ด้านหน้าจะมีเนื้อมวลสารที่ยุบย่น เป็นร่องรอยคล้ายหนังช้างให้เห็นทั่วทั้งองค์ ผิวพระแบบนี้จะเป็นไปตามกาลเวลาที่ผ่านไป ซึ่งเป็นอย่างนี้ก็เพราะว่า เนื้อมวลสารเดิมจะมีความชื้นอยู่ ถ้าอยู่ในอุณหภูมิปกติไม่ร้อนจัด น้ำหรือความชื้นที่อยู่ในเนื้อมวลสารก็จะค่อยๆ ระเหยออกไปทีละน้อย เนื้อมวลสารก็จะยุบตัวลงเพราะส่วน ที่เป็นน้ำได้ออกไป ทำให้เห็นเป็นรอยยุบ รอยย่น การจะเกิดร่องรอยแบบนี้ จะต้องมีเรื่องของกาลเวลามาเกี่ยวข้องด้วย ของที่ปลอมแปลง จึงทำไม่ได้เหมือน
เมื่อดูธรรมชาติขององค์พระที่ด้านหลัง ก็จะเห็นว่า พระองค์นี้มีด้านหลังแบบที่เรียกกันว่า "หลังกระดาน" เพราะเชื่อกันว่า ตอนกดพิมพ์พระ เนื้อมวลสารได้ถูกวางอยู่บนแผ่นกระดาน พอถูกแรงกดลงมาก็จะเป็นรอยของขอบกระดานที่รองอยู่นั้น ซึ่งก็เป็นเรื่องที่ฟังขึ้น ยังไม่มีเหตุผลอะไรที่ดีกว่ามาโต้แย้งได้ ด้านหลังของพระ เนื้อหามวลสารจะค่อนข้างแน่น แกร่งเป็นมัน หรือเรียกเนื้อแบบนี้ว่า "เนื้อจัด" เนื้อหามวลสารแบบนี้อีกเช่นกันที่ต้องอาศัยกาลเวลาจึงจะเกิดขึ้นได้ พระองค์นี้พิจารณาได้ว่า เป็นพระเก่า บวกกับพิมพ์ทรงถูกต้อง เนื้อหามวลสารถูกต้อง จึงสรุปได้โดยไม่มีข้อเคลือบแคลงใดๆ เลยว่า พระองค์นี้เป็นพระสมเด็จวัดระฆังแท้
การที่เราจะมั่นใจว่าพระองค์นี้ พระองค์นั้น จะแท้หรือไม่ มีอยู่สองอย่างที่ต้องนำมาพิจารณา อย่างแรกคือรู้ที่มาที่ไปของพระองค์นั้น เช่นรับมาจากหลวงพ่อกับมือ ได้รับมาจากผู้ที่มั่นใจได้ อะไรทำนองนั้น อย่างที่สองก็คือ การใช้วิจารณญาณของตนเอง ต้องหาเหตุหาผลให้ได้ว่า พระองค์นี้แท้อย่างไร ไม่แท้เพราะอะไร สำหรับพระที่พิจารณาว่าเป็นพระแท้ ต้องเห็นจุดสำคัญจุดใดจุดหนึ่งหรือหลายจุดก็ยิ่งดีว่า ของที่เลียนแบบทำไม่ได้ โดยเฉพาะเรื่องของกาลเวลา นับว่าเป็นจุดตายของพระปลอม เพราะเวลาที่ผ่านไปแล้วย้อนกลับไม่ได้ สำหรับเรื่องพิมพ์ทรง หรือเนื้อหามวลสารถึงจะทำให้เหมือนได้ยากก็ตาม แต่ก็เป็นไปได้ง่ายกว่าลักษณะที่ต้องเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา ดังนั้นในเรื่องการดูพระสมเด็จวัดระฆัง สิ่งที่จะทำให้มั่นใจดีที่สุดและดูง่ายที่สุด ก็คือ "คราบรัก คราบกรุ" จะเป็นตัวบ่งชี้ว่า พระได้อายุหรือไม่ เปรียบเสมือนท่านเจ้าพระคุณสมเด็จฯ ได้มอบใบรับรองของท่านไว้ให้แล้ว
อดุลย์ ฉายอรุณ : โทร.08-1813-1701